Ngày sinh con đã cận kề, mẹ có cảm thấy hồi hộp không? Mẹ đã chuẩn bị gì cho ngày trọng đại ấy? Một giỏ đồ sơ sinh với các đồ dùng cần thiết? Một suất đăng ký sinh trong bệnh viện đủ gần nhà và đủ tốt cùng 1 tinh thần thoải mái, lạc quan? Vậy mẹ đã chuẩn bị kiến thức về cách chăm sóc trẻ sơ sinh trong 24 giờ đầu tiên chưa?
Hướng dẫn chăm sóc trẻ sơ sinh trong 24 giờ đầu
Lau khô, ủ ấm bằng phương pháp da kề da
Da kề da là cách chăm sóc trẻ sơ sinh ngay từ khi vừa sinh ra được WHO khuyến nghị nên áp dụng. Năm 2014, Bộ Y Tế Việt Nam cũng đã hướng dẫn thực hiện phương pháp này nhằm mang lại những lợi ích tốt nhất cho mẹ và bé.
Ngay sau khi con vừa sinh ra, hãy đặt con lên ngực hoặc phần bụng trần của mẹ nếu mẹ sinh thường. Phần mặt, ngực, bụng và chân của bé được áp sát và cơ thể mẹ, có tiếp xúc trực tiếp với da mẹ. Thời gian cho lần đầu tiên khoảng 90 phút, phương pháp này nên được lặp lại nhiều ngày trong tuần đầu tiên sinh con. Trường hợp mẹ sinh mổ hoặc sức khỏe không đủ tốt, có thể cho bé da kề da với bố. Một số lợi ích của việc cho con da kề da với cha mẹ:
– Trẻ được giữ ấm, ổn định nhịp tim và nhịp thở: khi vừa từ cơ thể mẹ ra, cơ thể bé sẽ phải học cách làm quen với nhiệt độ môi trường. Việc cho con da kề da sẽ giúp giữ ấm cho con, giảm bớt sự thay đổi đột ngột từ môi trường. Đặc biệt, bé được tiếp xúc da kề da sẽ tự điều chỉnh được nhịp tim và nhịp thở tốt hơn.
– Bé bú sớm hơn: trẻ sơ sinh đã hình thành phản xạ tìm vú mẹ ngay trong giờ đầu tiên sau khi sinh. Việc ủ ấm con bằng ngực sẽ giúp con nhanh chóng tìm được vú mẹ và có lần bú đầu tiên sớm nhất. Điều này cũng kích thích tuyến sữa của mẹ nhanh về sữa và về nhiều hơn.
– Trẻ ít quấy khóc: khi được tiếp xúc da kề da với mẹ, bé sẽ ít quấy khóc hơn nhờ vào việc cơ thể bé giảm tiết cortisol – một chất gây căng thẳng. Cảm giác khi đặt trên cơ thể mẹ, được mẹ âu yếm sẽ giúp con an tâm hơn, ngủ sâu giấc và ít quấy khóc hơn.
Kẹp dây rốn chậm 1 – 3 phút sau sinh
Sau khi sinh con, dây rốn gần như đã hoàn thành nhiệm vụ cung cấp dinh dưỡng cho bé. Lúc này sợi dây kết nối giữa mẹ và bé sẽ được cắt đi. Tuy nhiên theo nghiên cứu, việc cắt dây rốn chậm sẽ giúp bé có khả năng vận động cao hơn. Nghiên cứu quan sát trên 1 nhóm trẻ em 4 tuổi nhận thấy với các bé được kẹp dây rốn chậm 3 phút thường có khả năng vận động tốt hơn, năng động hơn những bé được cắt dây rốn ngay sau 10 giây. Đặc biệt lượng máu trong nhau thai vẫn còn nằm lại khoảng 30% tương đương với 1/3 lượng máu đang có trong cơ thể bé. Nếu thực hiện việc kẹp dây rốn muộn cũng sẽ giúp con có thời gian để nhận đủ lượng máu này. Phương pháp kẹp dây rốn muộn cũng đang được các nước áp dụng trên thế giới.
Cho con bú sớm
Việc cho con bú sớm sẽ giúp con nhận được những giọt sữa non quý giá từ cơ thể mẹ. Sữa non có giá trị dinh dưỡng cực kỳ tuyệt vời, giúp tăng cường sức đề kháng của bé, bảo vệ bé trong suốt những năm tháng đầu đời.
Thay tã cho con
Trong 24h đầu tiên sau sinh, bé có thể cần đến 5 hoặc 6 lần thay tã vì khi bé ty mẹ, sữa mẹ rất dễ tiêu hóa nên việc bé đi ngoài thương xuyên là hoàn toàn bình thường. Nếu mẹ còn yếu và không tự làm được, hãy nhờ người thân lưu ý giúp và thay tã cho con đúng lúc nhé!
Vệ sinh rốn
Bé vừa sinh ra sẽ không được tắm trong ngày đầu tiên vậy nên mẹ cần vệ sinh rốn cho bé. Nếu thấy rốn bé hoàn toàn bình thường, khô và không sưng tấy, mẹ có thể dùng khăn xô sạch nhúng nước muối sinh lý hoặc nước sôi để nguội sau đó lau quanh rốn cho con. Trường hợp thấy phần miệng rốn của con có biểu hiện bất thường, mẹ hãy nhờ đến sự chăm sóc của y tá sẽ tốt hơn
Trên đây là hướng dẫn cách chăm sóc trẻ sơ sinh, đối với mẹ cũng cần làm một số điều sau ngay trong 24h đầu sau sinh.
– Tiêm bắp 10 đơn vị oxytocin để phòng chảy máu giai đoạn 3 của chuyển dạ, băng huyết
– Theo dõi sản dịch: Bình thường sản dịch sẽ có màu đỏ như kinh nguyệt, mùi tanh nồng, kéo dài khoảng 7 ngày, sau đó ít dần, chuyển sang màu hồng nhạt. Sản dịch sẽ ra khoảng 4 tuần thì hết hẳn. Nếu trong 24h đầu sau sinh, mẹ thấy lượng sản dịch ra quá nhiều cần báo ngay cho bác sĩ để kịp thời xử lý. Trường hợp sản dịch ra nhiều được gọi là băng huyết
– Xoa đáy tử cung ngay sau khi sinh con 2h: Sau khi sổ rau, tử cung sẽ co chặt lại thành một khối, đáy của tử cung nằm ở ngay dưới rốn của mẹ. Trọng lượng của tử cung lúc này là khoảng 1000g, theo thời gian, thân tử cung thay đổi khiến cho trọng lượng tử cung giảm dần còn khoảng 100g cho đến kỳ cuối của thời hậu sản. Đối với phụ nữ sinh thường sẽ mất khoảng 6 – 8 tuần để tử cung co hồi lại với phụ nữ sinh mổ sẽ cần thời gian lâu hơn. Sau khi sinh xong khoảng 2h, nếu sức khỏe đảm bảo, mẹ hãy nằm sấp và kê gối dưới hông, thực hiện xoa bóp nhẹ nhàng tử cung bằng 1 bàn tay để vào phần bụng dưới và liên tiếp xoa theo vòng tròn để kích thích tử cung nhanh co hồi.
– Vệ sinh tầng môn sinh và vết mổ: sau khi sinh bé xong, vết khâu tại tầng môn sinh cần 2 – 3 tuần để lành lại. Mẹ cần vệ sinh tầng môn sinh cẩn trọng trong thời gian vừa sinh. Nếu ở bệnh viện trong ngày đầu tiên hãy nhờ đến sự giúp đỡ của y tá để được vệ sinh đúng cách. Sau khi xuất viện về nhà, mẹ cũng phải vệ sinh khu vực này đầy đủ bằng PVP 10% và vệ sinh vết khâu tầng môn sinh bằng dung dịch vệ sinh Betadin. Đừng quên thường xuyên thay băng vệ sinh mẹ nhé!
>>> Tin liên quan:
